ئەو راپۆرتەی بەردەستت بریتیە لە راپۆرتی هەڵسەنگاندن و شیكاری بۆ یاسای مافی دەستكەوتنی زانیاری لە هەرێمی كوردستان، چاودێری و لێكۆڵینەوە لە ئاستی جێبەجێ كردنی كراوە، ئاستەنگەكانی بەردەم یاساكە روونكراوەتەوە وەك ئاشكرایە حكومەتێكی شەفاف و هاوڵاتی خاوەن زانیاری دوو ئاماژەی سەرەكین بۆ بەرجەستەی دیموكراسیەكی تەندروست، دەستكەوتنی زانیاری زۆر گرنگە بۆ بەدیهێنانی ئەو ئامانجانە. ئێستا زیاتر لە (١١٠) وڵات لە جیھاندا لە(دەستور) یان بە (یاسا)ی تایبەت زامنی مافی دەستكەوتنی زانیاریان كردوە، بۆیەکەم جاریش پەرلەمانی شانشینی وڵاتی سوید لە ساڵی (١٧٦٦) دا یاسای مافی دەستكەوتنی بە زانیاریان دەرکردوە ، مافی دەستكەوتنی زانیاری وێڕای وەك مافێكی بنەڕەتی مرۆڤ سەیر دەكرێت، لە ماددەی (١٩)ی جاڕنامەی گەردوونی مافەکانی مرۆڤ کە ئەنجومەنی گشتی نەتەوە یەکگتووەکان لە ساڵی (1948) پەسەندی کردووە مافی زانیاری وەک “ئۆکسجینی دیمۆکراسی” ناونراوە، هەرەوەها لە ڕاپۆرتی مافی پەرەپێدانی مرۆییدا بە “شادەماری دیموکراسی” ناوبراوە، بەشداری هاوڵاتییان لە پرۆسەی بڕیاردان پێویستی بەدەستکەوتنی زانیاری هەیە، دەسکەوتنی زانیاری دەبێتە هۆی زیادکردنی چاودێری گشتی لەسەر دەسەڵاتەکانی حکومەت هەرێمی كوردستان لە ساڵی 2013 یاسای ژمارە (١١)ی بەناوی (یاسای مافی دەستكەوتنی زانیاری لە هەرێمی كوردستان – عێراق) دەركرد، ئەو یاسایە بە بەراورد بە ئەزمونی ناوچەكە یەكێكە لە یاسا باشەكانی دەستكەوتنی زانیاری، ئەگەروەك خۆی جێبەجێ بكرێت و رێگری لێنەكرێت كە ئێستا هەست بە چەندین بەربەست دەكرێت لە بەردەمیدا، وەك دەزانین ئەو وڵاتانەی كە ئەزمونی كەمتریان لە سەروەری یاسا و حكومڕانی باش وكلتوری دیموكراسی هەیە، زۆربەی جارئەمجۆرە یاسایانە بە كردەیی جێبەجێ ناكرێت، بە هۆكاری جیاوز وەك:
1 .نائامادەیی دەسەڵاتە گشتییەكان بۆشكاندنی رۆتین.
2 .نەبونی ئیرادەی سیاسی.
3 .ناوەڕۆكی یاساكان.
4 .نەبونی ئامرازی گونجاوی جێبەجێ كردن، بە تایبەت رێنمایی جێبەجێ كردن.
تەواوی توێژینەوەكە
ئاستى جێبه‌جێكردنى ياساى مافى ده‌ستكه‌وتنى زانيارى
